© h.hofstede (h.hofstede@hogeland.nl)

 
1. a. Los op:   y'' + y ' = sinx
Karakteristieke vergelijking  λ2 + λ = 0  heeft  λ  = 0   ∨   λ  = -1
Dus de oplossing van de homogene vergelijking is  y = c1 + c2e-x

y
= acosx + bsinx invullen:
-acosx - bsinx - asinx + bcosx = sinx
sinx(-b - 1 - a) + cosx(-a + b) = 0  geeft  a = b =  -1/2
Particuliere oplossing:  y = -1/2cosx - 1/2 sinx
Algemene oplossing:  y =  c1 + c2e-x 1/2cosx - 1/2sinx.
       
  b. Los op:   y'' - 2y' + 2y = 1 + x + e-x + sin3xe2x 
Karakteristieke vergelijking  λ2 - 2λ + 2 = 0  heeft  λ = 1 ± i 
Dus de oplossing van de homogene vergelijking is  y = c1sinx • ex + c2 cosx • ex
    y = a + bx  invullen: 
0 - 2b + 2a + 2bx = 1 + x 
(-2b + 2a - 1) + x(2b - 1) = 0   geeft  b = 1/2  en a = 1
Particuliere oplossing nr. 1:   y = x + 1/2
    y = ae-x   invullen:
ae
-x + 2ae-x + 2ae-x = e-x
e-x(a + 2a + 2a - 1) = 0  geeft  a1/5.
Particuliere oplossing nr. 2:   y = 1/5 e-x
    y = ae2xsin3x + be2xcos3x  geeft:
y' = 2ae2xsin3x + 3ae2xcos3x + 2be2xcos3x - 3be2xsin3x  = e2x(sin3x • (2a - 3b) + cos3x • (3a + 2b))
y
'' = 2e2x (sin3x • (2a - 3b) + cos3x • (3a + 2b))  + 3e2x • (cos3x • (2a - 3b) - sin3x • (3a + 2b))
alles invullen:
e2x • sin3x • (4a - 6b - 9a - 6b  - 4a + 6b + 2a  - 1)
    + e2x cos3x • (6a + 4b  + 6a - 9b - 6a - 4b + 2b)  = 0
(-7a - 6b - 1) • sin3x  +  (6a  - 7b) •  cos3x = 0
Dat geeft a = -7/85  en  b =  -6/85 
Particuliere oplossing nr. 3:   y = -7/85 e2xsin3x - 6/85 • e2xcos3x
    De algemeen oplossing is  
y
= c1sinx • ex + c2 cosx • ex + x + 1/+ 1/5 e-x - 7/85 e2xsin3x - 6/85 • e2xcos3x
     
  c. Los op:  y" + 3y'  = 2x3 - 1  + xe-3x
Karakteristieke vergelijking  λ2 + 3λ = 0  heeft  λ = 0  ∨ λ  = -3 
Dus de oplossing van de homogene vergelijking is  y = c1 + c2 e-3x 
    y = x (ax3 + bx2 + cx + d) = ax4 + bx3 + cx2 + dx  invullen:
12ax2 + 6bx + 2c  + 12ax3 + 9bx2 + 6cx + 3d  = 2x3 - 1
x3(12a - 2) + x2(12a  + 9b) + x(6b + 6c) + (2c + 3d + 1) = 0
Dat geeft  a = 1/6  en  b = -2/9  en  c = 2/9 en  d = -13/27  
Particuliere oplossing nr. 1:   y =  1/6x4 - 2/9x32/9x2 - 13/27x
    y = x(ax + b) e-3x  = (ax2 + bx) e-3x  geeft:
y'  =
(2ax + b) e-3x  - (3ax2 + 3bx) • e-3x 
y'' = 
2a e-3x - (6ax + 3b) • e-3x - (6ax + 3b) • e-3x  + (9ax2 + 9bx) • e-3x
    =   e
-3x(2a - 6ax - 3b - 6ax - 3b + 9ax2 + 9bx
invullen:  
e
-3x(2a - 6ax - 3b - 6ax - 3b + 9ax2 + 9bx)  + 3(2ax + b) e-3x  - 3(3ax2 + 3bx) • e-3x  = xe-3x 
x
2(9a - 9a) + x(-6a - 6a + 9b + 6a - 9b - 1) + (2a - 3b - 3b + 3b) = 0
Dat geeft  a = -1/6  en  b = -1/9 
Particuliere oplossing nr. 2:    y =  (-1/6x2 -1/9x) e-3x
    De algemene oplossing is: 
y =  c1 + c2 e-3x  + 1/6x4 - 2/9x32/9x2 - 13/27x +  (-1/6x2 -1/9x) e-3x
       
  d. Los op:  y'' + 2y' + 2y = 3cos4x + cosx • ex - 2sinxe-x
Karakteristieke vergelijking  λ2 + 2λ + 2 = 0  heeft  λ = -1 ± i
Dus de oplossing van de homogene vergelijking is  y = c1 cosx • e-x + c2sinx • e-x
     y = acos4x + bsin4x  invullen:
-16acos4x - 16bsin4x - 8asin4x + 8bcos4x + 2acos4x + 2bsin4x = 3cos4x
cos4x • (-16a + 8b + 2a - 3) + sin4x • (-16b - 8a + 2b) = 0
Dat geeft  a = -21/130  en  b = 12/130
Particuliere oplossing nr. 1:     y = -21/130cos4x + 12/130sin4x
    y = (acosx + bsinx) • ex  geeft:
y' =
(-asinx + bcosx) • ex + (acosx + bsinx) • ex = ex • (-asinx + bsinx + bcosx + acosx)
y'' = ex • (-asinx + bsinx + bcosx + acosx) + ex(-acosx + bcosx - bsinx - asinx)
    =  ex
(-2asinx  + 2bcosx)
invullen:  ex(-2asinx  + 2bcosx - 2asinx + 2bsinx + 2bcosx + 2acosx + 2acosx + 2bsinx) = ex • cosx
sinx • (-2a  - 2a + 2b  + 2b) + cosx • (2b + 2b + 2a + 2a - 1) = 0
sinx • (-4a + 4b) + cosx • (4b + 4a - 1) = 0
Dat geeft  a = b = 1/8  
Particuliere oplossing nr. 2:     y = 1/8(cosx + sinx) • ex  
    y =  x • (acosx + bsinx) • e-x  geeft:
y' = 
(acosx + bsinx) • e-x  - x • (acosx + bsinx) • e-x  + x • (-asinx + bcosx) • e-x
    =  e-x • (acosx + bsinx  - xacosx - xbsinx - xasinx  + xbcosx)
y'' =  e-x • (-acosx - bsinx  + xacosx + xbsinx + xasinx  - xbcosx) +
              e-x • (-asinx + bcosx  - acosx + xasinx  - bsinx - xbcosx - asinx - xacosx - bcosx + xbsinx)
    =  e-x • (-2acosx - 2bsinx  + 2xbsinx + 2xasinx  - 2xbcosx - 2asinx)
invullen (en meteen e-x buiten haakjes):
e-x • (-2acosx - 2bsinx  + 2xbsinx + 2xasinx  - 2xbcosx - 2asinx +  2acosx + 2bsinx  - 2xacosx - 2xbsinx - 2xasinx  + 2xbcosx  +  2xacosx + 2xbsinx)  = - 2sinxe-x

(- 2asinx + 2xbsinx)  = - 2sinxe-x
sinx(-2a + 2) + xsinx2b = 0  en dat geeft  a = 1 en  b = 0      
Particuliere oplossing nr. 3:     y = x • cosx e-x  
      De algemene oplossing is: 
y = c1 cosx • e-x + c2sinx • e-x - 21/130cos4x + 12/130sin4x  +  1/8(cosx + sinx) • ex  + x • cosxe-x  
  e. y'' + y = -3x2sin2x + xcosx  
Karakteristieke vergelijking  λ2 + 1 = 0  heeft  λ = ± i
Dus de oplossing van de homogene vergelijking is  y = c1 • cosx + c2 sinx
    y = (ax2 + bx + c) • sin2x + (dx2 + ex + f) • cos2x
y' = (2ax + b) • sin2x  + (2ax2 + 2bx + 2c) • cos2x  + (2dx + e)cos2x  - (2dx2 + 2ex + 2f) • sin2x
   =
sin2x • (2ax + b - 2dx2 - 2ex - 2f) + cos2x (2ax2 + 2bx + 2c + 2dx + e)
y'' =
sin2x • (2a - 4dx - 2e) + cos2x • (4ax + 2b - 4dx2 - 4ex - 4f) + cos2x • (4ax + 2b + 2d) +
             + sin2x • (-4ax2 - 4bx - 4c - 4dx - 2e)
invullen:
sin2x • (2a - 4dx - 2e) + cos2x • (4ax + 2b - 4dx2 - 4ex - 4f) + cos2x • (4ax + 2b + 2d) +
+ sin2x • (-4ax2 - 4bx - 4c - 4dx - 2e) +  (ax2 + bx + c) • sin2x + (dx2 + ex + f) • cos2x = -3x2sin2x

sin2x • (2a - 4dx - 2e - 4ax2 - 4bx - 4c - 4dx - 2e + ax2 + bx + c + 3x2)  +
       cos2x • ( 4ax + 2b - 4dx2 - 4ex - 4f + 4ax + 2b + 2d + dx2 + ex + f) = 0
Dat geeft  
2a - 2e - 4c - 2e + c = 0 ofwel  2a - 4e - 3c = 0  (term van  sin2x)
-4d - 4b - 4d + b  = 0  ofwel  -8d - 3b = 0  (term van xsin2x)
-4a + a + 3 = 0  ofwel  a = 1 (term van x2sin2x)
2b - 4f + 2b + 2df  = 0  ofwel  4b + 2d - 3f = 0  (term van cos2x)
4a - 4e + 4a + e = 0  ofwel  8a - 3e = 0  (term van xcos2x)
-4d + d = 0  ofwel  d = 0  (term van x2cos2x)

Samen geeft dat  a = 1  en  b = 0  en  d = 0  en   f = 0  en  e = 8/3  en  c = -26/9
Particuliere oplossing nr. 1:     y = (x2 - 26/9) • sin2x + 8/3x • cos2x
      y = x(ax + b)sinx + x(cx + d)cosx = (ax2 + bx)sinx + (cx2 + dx)cosx
y' =
(2ax + b)sinx + (ax2 + bx)cosx + (2cx + d)cosx - (cx2 + dx)sinx
y
'' = 2asinx + (2ax + b)cosx + (2ax + b)cosx - (ax2 + bx)sinx + 2ccosx
                  - (2cx + d)sinx - (2cx + d)sinx - (cx2 + dx)cosx
invullen:
2asinx + (2ax + b)cosx + (2ax + b)cosx - (ax2 + bx)sinx + 2ccosx  - (2cx + d)sinx - (2cx + d)sinx
-
(cx2 + dx)cosx + (ax2 + bx)sinx + (cx2 + dx)cosx = xcosx

sinx • (2a - ax2 - bx - 2cx - d - 2cx - d + ax2 + bx) + cosx • (2ax + b + 2ax + b + 2c - cx2 - dx + cx2 + dx - x) = 0
Dat geeft:
2a - d - d = 0 ofwel  a =(term van sinx)
-b - 4c + b = 0  ofwel  c = 0  (term van xsinx)
-a + a = 0  (term van x2sinx)
b + b + 2c = 0  ofwel  b + c =  0  (term van cosx)
2a + 2a - d + d - 1 = 0   ofwel  a = 1/4  (term van xcosx)
-c
+ c = 0  (term van x2cosx)

Samen geeft dat  a = 1/4 en d = 1/4  en  c = 0  en  b = 0
Particuliere oplossing nr. 2:     y =  1/4x2 • sinx + 1/4x • cosx
    De algemene oplossing is: 
yc1 • cosx + c2 sinx + (x2 - 26/9) • sin2x + 8/3x • cos2x +  1/4x2 • sinx + 1/4x • cosx
       
2. a. Aan de ene kant hangt in het begin 11 meter, aan de andere kant hangt in het begin 4 meter.
Als er x meter is afgegleden hangt aan de ene kant nog 11 + x meter en aan de andere kant nog  4 - x meter.
Stel de dichtheid is  ρ  kg/m.
De zwaartekracht op de lange kant is dan  m • g = ρ • (11 + x) • g 
De zwaartekracht op de korte kant is dan  mg = ρ • (4 - x) • g
De wrijvingskracht is  1/2 • ρ • g

Voor de totale kracht die langs de lange kant omlaag werkt geldt dan:
Ftot = m • a =  ρ • (11 + x) • g - ρ • (4 - x) • g - 1/2 • ρ • g
a = x''  en  m = 15ρ  geeft dan:
15ρ • x''  = ρ • (11 + x) • g - ρ • (4 - x) • g - 1/2 • ρ • g
15x''  = (11 + x) • g - (4 - x) • g - 1/2 g
15x'' = 6,5g + 2xg  
       
  b. 15x'' - 2gx = 6,5g
De karakteristieke vergelijking is   15λ2 - 2g = 0  met als oplossingen  λ = ±√(2/15g)  =  ± k 
De oplossing van de homogene vergelijking is:     x = c1 ekt + c2 • e-kt 

Probeer een particuliere oplossing van de vorm  x =  x0 • V0(x) = c   (geval 1 uit de tabel)
Invullen:   -2gc = 6,5g  ofwel  c = -13/4  
De algemene oplossing is   x =  c1 ekt + c2 • e-kt  - 13/4 
x(0) = 0  geeft   c1 + c2  = 13/4
x'(0) = 0  geeft  kc1 - kc2 = 0
Samen geeft dat  c1 = c2 = 13/8

De oplossing is  x =  13/8 (ekt + e-kt  - 2)    met  k = √(2g/15)

De ketting is afgegleden als x = 4
4 = 13/8 (ekt + e-kt  - 2)   
4ekt  = 13/8 (ekt)2  + 13/8  - 26/8ekt
0 = 13(ekt)2  - 58ekt  + 13
ABC-formule:     ekt =  4,22  ∨  ekt = 0,24
k ≈ 1,143  geeft dan   t ≈ 1,26 sec.    (∨   t ≈ -1,25 maar die valt af).
       

© h.hofstede (h.hofstede@hogeland.nl)